Evenementen

Het is weer 1 maart geweest dus: het is lente! Nou ja, de meteorologische lente dan, want volgens de stand van de zon duurt data nog even. Ik heb ook nooit begrepen waarom het nieuwe meteorologische seizoen altijd 3 weken voor de astronomische begint, en niet gewoon 10 dagen erna. Lijkt mij veel logischer. Maar goed, wie ben ik…

Foodtruckseizoen

Met het verdwijnen van Koning Winter kunnen de schaatsen weer in het vet, en de foodtrucks er weer uit. Hoe zal het dit jaar gaan met de foodtruckfestivals? Vorig jaar was er een ware explosie aan hapjes/drankjes festivals, en de markt leek mij behoorlijk verzadigd. En dan niet zozeer dat er niet meer genoeg mensen kwamen naar Vorkje Prik, Lepeltje Lepeltje, Nederland Kookt, Dorst en wat er verder nog meer was, maar vooral ook een verzadiging van beleving. Hoeveel hamburgers, burrito’s, hotdogs, sateetjes en handgesneden ambachtelijke frieten willen we nog eten? Ik heb er te veel van gezien, vorig jaar, en ik zou zelf graag wat nieuws zien, iets dat we nog niet kennen. Maar wel lekker is, natuurlijk.

Nu is Nederland natuurlijk niet de enige plek waar het stikt van de foodtrucks – je hebt hopelijk niet die illusie gehad – ook in de landen om ons heen zijn foodtrucks volop aanwezig. En dus ook foodtruckfestivals. Wat gebeurt daar eigenlijk? Is daar iets anders te koop? Zijn die ook zo succesvol? Hoe zien die er uit? Zijn daar dingen te vinden die we ook absoluut in Nederland moeten hebben om de hoognodige variatie te vergroten? Ik vroeg het me eind vorig seizoen al af, en besloot daad bij woord te voegen. Mijn motto is immers niet voor niets ‘Will travel for food’, en dus reisde ik afgelopen weekend af naar Cloppenburg, in het noorden van Duitsland, een stukje boven Osnabrück, naar het StreetFood Circus. Ik geloof niet dat er al eerder dit jaar een foodtruckfestival was in deze hoek van Europa (er was al wel het een en ander in Madrid), dus we noemen deze gewoon ‘de eerste van het seizoen’.

Cloppenburg

StreetFood Circus dus. Het eerste dat opvalt is dat het festival maar twee dagen duurt: zaterdag en zondag. In Nederland begint dat toch vaak donderdagavond al, om vervolgens door te denderen tot zondagavond. Nu is Cloppenburg ook niet echt een grote stad (zo’n 32.000 inwoners),  dus je kunt je afvragen of je genoeg mensen krijgt voor meer dan twee dagen.

Op het festival waren zo’n 30 foodtrucks (en tentjes)  te vinden. Het eerste verschil met Nederland werd al snel duidelijk: overal moest je (kon je gewoon)  met euro’s  betalen. In Nederland is de muntenkassa altijd de eerste rij van de dag. Voordeel voor de foodtrucks is wel dat ze zelf flexibeler kunnen zijn met hun prijzen, en niet hun prijzen naar boven af hoeven te ronden om op het dichtstbijzijnde (halve) muntje te komen. Overigens zijn die munten natuurlijk ook een goede manier om, als het je businessmodel als organisator is, de afdracht van de foodtrucks aan jou goed te regelen. Een ondernemer die zijn muntjes niet inlevert, krijgt ook niks.

De organisatie van StreetFood Circus doet dat blijkbaar anders, want voor zover ik kon zien haalden zij vooral geld binnen met de drankenverkoop want zonder muntensysteem is de omzet van een foodtruck natuurlijk niet of nauwelijks te controleren. Ik ga er overigens wel van uit dat de foodtrucks gewoon stageld betalen…

Over die drank gesproken, trouwens, dat gaat ook anders dan in Nederland: er wordt gewoon met glas gewerkt. Glazen flesjes fris, flessenbier, of (statiegeld)glazen met tapbier. Dat zie je in Nederland toch bijna niet, want overal waar je komt kost je eerste drankje een munt extra voor het glas (dat je wel om- maar nooit meer in kunt wisselen). Ook leuk: meerdere biermerken, en ook meerdere frismerken, dus niet alleen Coca Cola/Fanta/Sprite maar ook nog bijvoorbeeld Charitea en Lemonaid. Die werken ook goed verkocht en voor de Afri-Cola liep behoorlijk hard. Dit brede aanbod van drank zou ik ook graag (vaker) zien op de Nederlandse festivals.

De trucks

En dan, waar het uiteindelijk natuurlijk om gaat: de foodtrucks. Zijn die echt anders in Duitsland? Of zijn de Duitse foodtrucks hetzelfde als de Nederlandse?

Voor een groot deel komt het aanbod toch wel overeen: hamburgers, hotdogs en pulled pork. Verschil zit hem bij die trucks in de details, zoals de bijgerechten. Bij menig Duitse foodtruck zie je dan toch dat ze er graag een Duitse (Sauer)krautsalat bij serveren en ook waren er veel sauzen op basis van crème fraîche.

Toch was er ook echt ander aanbod. Struikel je op de Nederlandse festivals over de satétrucks, satébarren en satémannen, op het gebied van vleesspiezen stond er maar ééntje: Fackelmeister. Maar die deed het dan ook gewoon meteen goed met 300 gram varkensvlees, gegrilld op houtskool, bestrooid met Spaanse kruiden (geen idee wat dat precies zijn, maar het was een bus oranje poeder) en geserveerd met een kwasting van chili- of barbecuesaus. Kost 8 euro, maar dan heb je ook wat.

Verder was ook Midden- en Zuid Amerika vertegenwoordigd met een foodtruck die gevulde tapiocapannekoekjes maakte (Tapiocaria) en twee verkopers van ‘arepa’s’, een gerecht uit Venezulea en Colombia (en blijkbaar ook Cuba) gevuld met diverse soorten vlees en/of groente.

Duits aanbod was er natuurlijk ook in de vorm van de verplichte Flammkuchen-kar (je weet wel, die Duitse ‘pizza’s’), curryworst (‘körrywurst’) en ‘Handbrot’, een broodje met diverse soorten vullingen, geserveerd vanuit een oude mobiele keuken van de Polizei. Een raclettekar waar je een paar gekookte aardappeltjes, augurkjes en zilveruitjes kreeg met een fikse klodder gesmolten Zwitserse kaas voor €6,50 maakte de midden-Europese regio culinair af.

Naast deze trucks waren er ook nog wat rare tentjes te vinden waar je gefrituurde snoeprepen kon krijgen, of, nog gekker, gefrituurd ijs. Je moet er maar opkomen. En oh ja, niet raar, maar wel apart: een tentje dat Senegalese gerechten verkocht.

Het aanbod werd verder aangevuld met diverse hamburgers, friet, burrito, wrap en barbecuespul. Voor een toetje kon je terecht bij een ‘bubble waffle’, een wafel die er uit zag als groot bubbeltjesplastic, geserveerd in een beker, of natuurlijk bij de crêperie voor een flens met wat voor zoete vulling je ook maar wilde. Maple syrup, check, banaan, check, Nutella, check. Banaan en Nutella, ja, check, Kinderbueno met caramel, ja hoor, ook check. Variërend in prijs van 3 tot 4½ euro.

Wat ik miste in het aanbod was iets Aziatisch. Er was wel een tentje met Koreaanse hotdogs en hamburgers (waar het Koreaanse gehalte van de hamburger in ieder geval ver te zoeken was) en Mr. Singh, die Indiaase gerechten (uit de tandoori-oven) serveerde, maar ik heb geen Thaise of Vietnamese foodtruck gezien, en dat had ik toch wel verwacht. Een veganistische foodtruck ontbrak dan weer niet, die overigens – oh ironie – tussen de Fackelmeister en een tent met gegrilld speenvarken (Spanferkel) stond. Ik ben er trouwens niet van overtuigd dat een seitan/tofuburger de toekomst heeft, maar dat terzijde.

Over prijzen gesproken: de prijzen van de gerechten lagen voor mijn gevoel iets lager dan in Nederland, al is het lastig vergelijken omdat ook de prijzen in Nederland nog wel verschillen. Maar dat heeft ook weer met het eerdergenoemde muntensysteem te maken denk ik. Wat ik wel behoorlijk prijzig vond, en zeker voor Duitse begrippen, waren de prijzen van de dranken. Drie euro voor een glas bier of een flesje cola (3,50 voor de Afri-cola) vond ik behoorlijk aan de prijs. Over het algemeen krijg je in Nederland voor 1 muntje (2,20 tot 2,50 over het algemeen) nog wel een cola.

De, eh, conclusie?

Je ziet, ook in Duitsland gebeurt het één en ander op het gebied van foodtrucks en foodfestivals en er is wel verschil in het aanbod vergeleken met Nederland – op in ieder geval één editie van één festival J. Duitsland ligt natuurlijk, letterlijk en figuurlijk, niet zo ver bij ons vandaan. Het kan dus zo maar zijn dat er iets verder weg nog (meer) andere foodtrucks zijn. Blijf dit blog volgen, het zou zo maar kunnen dat ik ook nog elders in Europa opduik om verslag te doen…

De afgelopen week heb ik mij twee dagen ondergedompeld in de Chinese Keuken. Nee, ik heb niet al mijn Chinese kookboeken van de plank getrokken en gesneden, gehakt en gewokt tot de buurt er knettergek van werd, en ik ben ook niet in Hong Kong, Beijing, Shanghai of Xiamen geweest. Ook heb ik de Chinees op de hoek niet uit de brand geholpen in de keuken (en de kans was vrij groot dat ik hem dan juist ìn de brand had geholpen).

Nee, ik ben in Rotterdam geweest. Maar ook weer nee: niet in Chinatown. Ik was in Hal 2 van Ahoy’ waar de World Championship of Chinese Cuisine 2016 plaats vond (ik ga het hierna trouwens afkorten tot WCCC(2016), als ik niet een C vergeet of teveel type tenminste).

Wat is het WCCC?

Het WCCC is een wedstrijd tussen Chinese koks van over de hele wereld. De wedstrijd vindt iedere vier jaar plaats. Je zou dus ook kunnen zeggen dat het de Chinese Olympische Kookspelen zijn, maar dat klinkt wel heel afgezaagd – en ik ga dat dus ook niet meer gebruiken.

De wedstrijd werd dit jaar voor de 8^e keer gehouden, en het evenement vindt eigenlijk altijd in een Aziatisch land plaats. Tot nu toe, in ieder geval, want de eerste keer dat het evenement buiten Azië wordt gehouden, komt het ook meteen maar naar ons eigen Rotterdam. Eén van de redenen daarvan was de succesvolle deelname van het Nederlandse team aan het evenement vier jaar geleden in Singapore.

Van maandag 19 september tot woensdag 21 september waren een groot aantal chefs uit onder andere China, Taiwan, Korea, Frankrijk, Duitsland, Peru (!) en natuurlijk Nederland aan het strijden om de eer.

Dat deden ze niet allemaal tegelijkertijd, maar in teams, verdeeld over vier ronden waarin zij per team van 4 chefs 8 gerechten moesten maken: 2 koude gerechten, waarvan één regionaal gerecht en de ander een grote schotel waarvoor veel snijtechniek nodig is, 4 warme gerechten (vegetarisch, vlees, gevogelte en vis), 1 zoet dessert en 1 gerecht met Chinese deegwaar. Een 15-koppige jury beoordeelde (grotendeels achter gesloten deuren, maar blijkbaar was daar niet genoeg plek…) de gerechten, waarbij niet alleen de smaak belangrijk was, maar ook de gebruikte techniek en de presentatie. Die techniek en presentatie is voor maar liefst 60% bepalend voor de eindscore, dus kun je nagaan hoe belangrijk men dat vindt. En om deze gerechten te bereiden hadden ze maar liefst (ahum) 2½ uur. Ik ben al blij als ik een uitgebreide maaltijd voor 2 personen in die tijd klaar heb, maar goed, dit zijn professionals, dus daar mag je ook wel wat van verwachten. En je voorkomt dat zomaar iedere chef denkt dat hij (of zij!) wel goed genoeg is om mee te doen. Overigens: bij de vorige editie hoefde men maar 6 gerechten te maken in 210 minuten. Ik ben toch benieuwd wat ze toen voor elkaar kregen!

Het publiek was nadrukkelijk uitgenodigd om dit evenement te komen bezoeken. Ik heb geen idee of de beoogde bezoekersaantallen zijn gehaald – in ieder geval was de culturele diversiteit niet heel groot. Dit was echt een feestje voor de Chinezen, en als niet-Chinees sprekende had je vaak geen flauw idee wat er aan de hand was. Ik denk dat ik het aantal zinnen Nederlands dat ik vanuit de organisatie gehoord heb, op twee handen kan tellen.

Dat alles in het Chinees ging maakte wel dat je je eigenlijk gewoon in het buitenland waande. Het rook lekker naar goede, echte Chinese keuken, en je hoorde dus ook overal Chinees (waarschijnlijk zowel Mandarijn als Cantonees, maar ik hoor dat verschil niet). Als ik geblinddoekt was vervoerd had ik niet direct kunnen zeggen of ik in Rotterdam of Hong Kong was.

Overal kijken

En wat was er dan op dit evenement te zien? Nou, dat was nog best lastig. Ten eerste omdat er heel veel te zien was – met zoveel teams en zoveel gerechten heb je dat al snel. Ten tweede was de indeling van de hal niet echt publieksvriendelijk: in een groot deel stonden meerdere keukens voor de diverse teams en daarom heen stond een afbakening. Maar niet per eiland, maar om alle eilanden in één keer. En daar kon je ook niet helemaal omheen lopen. Ik denk dat 70% bereikbaar was voor het publiek, en dat zorgde er voor dat je een groot deel van de teams helemaal niet van dichtbij kon zien. Er was wel gezorgd voor een videofeed en daar kwamen ook wel mooie beelden voorbij, maar ja, je kunt nog steeds maar op één plek tegelijk kijken. Hierdoor had ik zelf het gevoel toch wel het één en ander te missen. Ik moet er dan wel eerlijk bij zeggen dat er nog steeds zoveel te zien was dat je echt keuzes moest maken waar je ging kijken, want overal een beetje kijken was niet heel zinvol. Uiteindelijk heb ik er dan voor gekozen om gewoon op een paar plekken wat langer te blijven staan zodat ik een beetje een beter gevoel kreeg bij het bereiden en opmaken van de gerechten.

Per gerecht werden er een aantal borden gemaakt. De meesten daarvan gingen naar de juryleden, maar er gingen er ook één of twee ‘naar het publiek’. Er waren voor dat doel speciale tafels neergezet van ongeveer 3 bij 3 meter (of  5 bij 5 – ik ben niet goed in schatten) waar de gerechten op werden gepresenteerd. En naast het verschil in borden, was er ook een enorm verschil in presentatie. Waar sommige een fantastisch mooie presentatie hadden, waren anderen gewoon heel karig met alleen een laken over de tafels, en een handgeschreven, gevouwen A4tje erbij. Niet iedereen had blijkbaar budget voor een mooie presentatie. Of misschien vonden ze het niet belangrijk genoeg. Er wordt immers geen publieksprijs gegeven, dus dat extra bordje voor het publiek is dan misschien ook meer een last dan een lust. Overigens, ook hier waren bordjes bij die alleen in het Chinees waren – gelukkig waren de meeste ook in het Engels vertaald. Of dat de juiste Engelse vertaling was dat weet ik dan weer niet (Fish Filet in North-East Rice Water? Nou ja, misschien komt uit Noord-Oost China wel een aparte rijstsoort, ik heb geen idee, dus misschien is het nog niet zo gek als het klinkt).

Nadat de kooktijd was afgelopen (dat wist je door twee dingen: je kijkt op je horloge, of je kijkt hoeveel koks er aan het schoonmaken zijn) werden er uitgebreid foto’s gemaakt van de presentatietafels met de teams erbij. Ongetwijfeld werd er dan ook nog iets verteld over de teams of de gerechten, maar dat was 100% in het Chinees, dus ik heb geen idee. Het lijkt mij logisch, in ieder geval. Als de presentatie voorbij was en iedereen had foto’s gemaakt van de tafels met de chefs mocht er schijnbaar aangevallen worden door het publiek. Dat gebeurde dan ook gretig, al het eetbare was weg voor je er erg in had. De rauwe garnalen werden door iedereen genegeerd; verstandig, want die lagen al bijna twee uur ongekoeld op de tafel…

Ik heb de twee dagen dat ik er ben geweest een enorme hoeveelheid foto’s van de gerechten genomen, en ik denk dat ik de meeste van die gerechten wel gefotografeerd heb. En met mij vele, vele andere, dus goede kans dat je deze foto’s op meer plekken op het internet tegenkomt. Een heel aantal foto’s heb ik al op Instagram en Twitter gepost, en ook bij dit artikel heb je al een heel aantal foto’s gezien. Er waren heel wat mooie bordjes bij, maar er waren ook wel wat simpelere dingen. En sommige gerechten gingen een beetje verloren in de alle decoratie er om heen.

Winnaars

Bij een wedstrijd horen natuurlijk winnaars, en ondanks dat het programmaboekje vermeldde dat er ’s avonds bij een galadiner de winnaars bekend zouden worden gemaakt, bleek er later in de middag toch ook een prijsuitreiking te zijn. Na wat navraag bij de organisatie bleek het te gaan om de prijswinnaars in de diverse categorieën. De prijsuitreiking in de middag werd voorafgegaan door het nodige ceremonieel, waarbij alle chefs in optocht de zaal binnenkwamen (een kwartier voor de uitreiking begon moesten ze daarvoor de zaal eerst verlaten) en er een flink aantal toespraken volgden, waarvan sommige ook nog in het Nederlands en/of Engels werden getolkt. De strekking van het verhaal was: hoe fantastisch dat dit evenement er is, dat we hier in Rotterdam waren, en hoe goed heeft iedereen het toch gedaan en wat prachtig dat we met dit evenement Nederland en Europa kennis hebben kunnen laten maken met de Chinese culinaire cultuur. Nou ja, zoiets. Vast nog iets lost in translation geraakt – en de speech van de vice-ambassadeur van China werd in het geheel niet vertaald.

Tijdens deze prijsuitreiking bleken er nogal wat winnaars te zijn. Bronzen, zilveren en gouden medailles werden omgehangen, en ook werden er nog bekers uitgereikt. Wie hier niets won moet het wel heel slecht hebben gedaan. Maar misschien was de gedachte wel: iedereen is een winnaar, alleen de één wat meer dan de ander. De ceremonie duurde echter zo lang dat ik op een gegeven moment weg ben gegaan. Dat je niet verstaat wie er nu weer een prijs kreeg en waarvoor maakt het dan ook niet heel aantrekkelijk om te blijven.

Bij het galadiner was ik uiteraard ook niet aanwezig, dus wie uiteindelijk de Grote Winnaars waren werd me een dag later pas duidelijk toen ik het persbericht van de organisatie kreeg. Nou, daar gaat hij dan, in copy/paste uit het persbericht:

Het Gouden Chinese team van de Gold Prize winning uit Shanghai:

– Tang Jian Hua
– Ji Bu Feng
– Zhu Zai Qing
– He Xiao Ling

Het Zilveren Nederlandse Team van de Association of New Asian Cuisine:

– Maoyu Qin
– Yi Ming Zhong
– Hai Guang Wang
– Jing Kong

Het Bronzen COFCO Fook Lam Moon team uit China:
– Wang ZhongWei
– Zhou Songzhu
– Jiang Pengxiang
– Chen Yihong

En dat betekent dus wéér Nederlands succes. Toch mooi dat Nederlandse chefs zich wéér bij de top van de wereld tonen en aangeven dat de winst in Singapore geen lucky shot was. En naast deze tweede plaats heeft Nederland, aldus het persbericht, ook veel prijzen in de diverse categoriën in de wacht weten te slepen. En daar mogen we toch best trots op zijn – en natuurlijk mijn felicitaties aan de winnaars!

Bijzonder

Al met al kan ik zeggen dat het WCCC2016 een bijzondere ervaring was om mee te maken. Ten eerste natuurlijk vanwege het feit dat de kans klein is dat dit evenement op korte termijn nog eens naar Nederland komt. Misschien wordt het nog wel vaker buiten Azië gehouden, maar de kans is dan natuurlijk groot dat dit in Australië, de VS of elders in Europa plaats gaat vinden.

Ten tweede was dit bijzonder vanwege de sfeer: doordat het grootste deel van het publiek bestond uit Chinezen waande je je werkelijk in het buitenland. Hooguit de locatie en de stands van de sponsors herinnerden je aan het feit dat je gewoon in eigen land was. Er waren vrij weinig ‘westerlingen’ te vinden in de hal, buiten een enkeling die aan de organisatie was verbonden (en dat waren er ook maar weinig), de journalisten, en een aantal geïnteresseerden die eigenlijk vooral voor de naastgelegen beurs Gastvrij Rotterdam kwamen.

Het evenement was dus vooral een Chinees feestje, en dat had ook nadelen. Zo wist je als  niet-Chinees sprekende vaak niet wat er aan de hand was of wat er ging gebeuren. Ook vond ik de organisatie niet altijd even duidelijk: sommige onderdelen die werden aangekondigd in het programmaboekje heb ik nergens terug kunnen vinden (zoals kookdemonstraties op de woensdag). Maar misschien was dat ook allemaal wel de bedoeling om te organiseren, maar was de belangstelling voor het hele evenement van niet-Chinezen onvoldoende om doorgang van die onderdelen te rechtvaardigen. Misschien waren er wel meer Nederlanders op afgekomen als het evenement bekender was geweest. De planning van het evenement op maandag t/m woensdag zal echter ook niet geholpen hebben met de bereidheid van mensen om er naar af te reizen.

Maar ik wil zeker niet met een negatieve toon eindigen: ik vond het een unieke ervaring om dit van dichtbij  mee te mogen maken, en heb er dan ook met volle teugen van genoten – ook van de dingen die wat onduidelijk waren, want ze gaven wel een aparte sfeer aan het geheel.

Ik ben nu wel benieuwd hoe het er bij die wedstrijd voor ‘de Franse keuken’, de Bocuse d’Or, aan toegaat. Ik denk dat ik daar de volgende keer maar eens een kijkje ga nemen…